Vandaag alweer vroeg op en klaar voor een mooi nieuw dagje. Daar waar de afgelopen week / weken het opstaan me elke keer zwaar viel was dat na een dagje totaal ontspannen weer heel makkelijk. De wekker ging, en ik stond er meteen naast. Als je erop gaat letten merk je pas hoe verschrikkelijk veel stress ongemerkt met je doet. Het sluipt er heel langzaam in zonder dat je het beseft, en pas als je er even op let zie je het.

Hoe langer ik nadenk over wat er afgelopen weken is gebeurd, hoe meer tevreden ik ben over hoe ik heb gehandeld. Goed, het verdient geen schoonheidsprijs van de manier van aanpak, maar ik heb wel duidelijk mijn grenzen aangegeven, en die verdedigd op het moment dat ik het nodig vond. Haar laten zien dat ze niet met elke grap die ze bedenkt steeds weer weg komt, maar dat er gevolgen aan kunnen kleven. Dan mag ze zelf bedenken of ze liever ze me liever smoesjes blijft vertellen of dat ze liever contact met me heeft. Het is niet ingewikkeld, en andersom verwacht ze van mij ook dat ik haar geen smoesjes vertel, dus lijkt het me ook niet meer dan normaal dat andersom de verwachtingen niet anders liggen.

Goed, dan weer terug met de aandacht naar vandaag en wat ik met het moment ga doen. Er liggen nog wel wat taken in huis waar ik gisteren geen zin in had, dus dat moet in ieder geval gebeuren. Verder wil ik vandaag eens gaan kijken naar hoe ik ervoor kan zorgen dat de boel niet zo extreem uit de hand loopt als dat nu is gebeurt. Dat betekend dus op tijd grenzen aangeven en handhaven, maar nog steeds ben ik met het handhaven niet veel verder dan het aloude "dan praat ik niet meer met je"-principe. Waarschijnlijk dat ik het daar voorlopig dan ook mee moet blijven stellen. Er zullen zich ter zijner tijd vanzelf wel andere mogelijkheden gaan voordoen, maar voor nu is dit het enige middel lijkt wel dat ik heb. Jammer, maar als je alleen een hamer als gereedschap hebt lijkt alles op een spijker Dan komt het dus neer op ruim op tijd mijn eigen grenzen respecteren, met name door mezelf, wat ik doe door mijn grenzen te handhaven. Iets wat ik niet wil, moet ik ook niet toestaan. Ongeacht van wie dat is, en dat is dus inclusief mezelf. Daar komt automatisch dan ook bij dat ik anderen hun grenzen respecteer. Immers, als ik dat niet doe, is het gevolg dat die persoon zijn / haar grenzen zal gaan handhaven en dan gaan die nadelen voor mij zwaarder wegen dan het "voordeel" van het overschrijden van die grenzen. Een simpel sommetje dus.

Nu gauw weer eens wat gaan doen, en dan zie ik wel weer hoe de dag verder verloopt

Vandaag is logischerwijs volgend op dag 6 dus dag 7 begonnen, wat betekend dat ik precies een week onderweg ben nu. Daarmee vond ik het wel een mooi moment om eens te kijken wat ik afgelopen week precies heb ondervonden, en wat dat in de praktijk dan betekend.

Allereerst heb ik ondervonden dat grenzen slechts bestaan bij het handhaven van die grenzen. Een grens die je niet handhaaft is eigenlijk geen grens. Alles en iedereen wandelt er dan overheen, of je het nu leuk vindt of niet. De grens wordt pas een grens als je ook optreedt als deze wordt geschonden, en ook pas dan zal deze gerespecteerd worden, waarmee je dus ook zelf gerespecteerd wordt. Iemand die geen enkele grens handhaaft, alles maar accepteert van iedereen en nooit voor zijn of haar eigen belang opstaat, die zal ook geen enkel respect van iemand krijgen. Iemand die zijn of haar grenzen wel handhaaft, en op de juiste momenten op de juiste manier optreed, die dwingt daarmee af dat anderen hem of haar respecteren, maar ook het zelfrespect van die persoon is op dat moment ver te zoeken. Want hoe erg respecteer je jezelf nog als je niet eens je eigen grenzen handhaaft?

Het tweede dat ik heb ondervonden is dat het overschrijden van een grens afhankelijk is van de relatie met de persoon. Zo kan een wildvreemde dezelfde grens veel eerder overschrijden dan iemand die je (heel) goed kent. Naarmate iemand dichter bij je staat accepteer je ook meer van die persoon, maar tegelijkertijd neemt daarmee het “risico” toe, want áls die persoon dan de grens wel overschrijdt, dan doet dat ook extra veel pijn, omdat je dit niet van die persoon had verwacht. Je ging er vanuit dat die persoon je grens zou respecteren, en als dat dan niet het geval blijkt, volgt daar een teleurstelling uit. Hoe dichter bij die persoon staat, hoe groter de teleurstelling.

Het derde punt wat ik ontdekt heb erin is dat waarnemingen altijd vanuit een bepaald standpunt worden bekeken en daarmee dus de interpretatie van een situatie de kern vormt van waaruit de beoordeling plaatsvindt van wat wel en niet grensoverschrijdend gedrag is. Wat de één als grensoverschrijdend gedrag kan worden genoemd, kan door de ander totaal niet zo worden ervaren. Het is een en dezelfde situatie, maar met 2 totaal verschillende manieren van uitleggen van de situatie, waardoor grenzen onbedoeld kunnen worden geschonden. Objectieve waarnemingen bestaan in dat opzicht dan ook niet; het is altijd een standpunt van waaruit de waarneming wordt gedaan, met een interpretatie van die waarnemingen.

Deze 3 punten samen vormen de basis van waaruit grenzen bestaan. In de praktijk houdt dat in dat het continue afwegingen zijn die je maakt tussen deze punten. Steeds weer speelt de vraag wat de situatie is (interpretatie), wat de relatie met die persoon is, of dat dan een overschrijding van je eigen grenzen betreft, en op welke manier je dan die grenzen handhaaft. Om dat goed te kunnen doen is het dus van belang om je eigen grenzen te kennen, maar ook om je in te kunnen leven in het standpunt van de ander om de manier van handhaving te kunnen bepalen. Is de overschrijding van de grens opzettelijk? Of is het vanuit het oogpunt van de ander bekeken misschien zelfs wel helemaal geen overschrijding? Gezien het jouw grenzen zijn en die overschreden worden, hoe ga je daar dan mee om? Je kan elke overschrijding van een grens wel keihard afstraffen, maar dat is niet echt een oplossing. Je geeft ook iemand die 5km/h op de snelweg te hard heeft gereden geen levenslange gevangenisstraf. Tuurlijk weet je dan zeker dat die persoon nooit meer de grens (in dit geval van te hard rijden) zal overschrijden, maar het is ook compleet buiten alle verhoudingen, en daarmee dwing je dus ook geen respect af bij die persoon, of zelfs ook maar bij anderen. Pas als het allemaal in balans is gaat het pas werken.

Het moeilijkste aspect is naar mijn mening dan ook om de situatie op een gepaste manier te interpreteren, en daarna de handhaving van die grens op een goede manier toe te passen. Je kan nog zoveel begrip hebben voor waarom iemand je grens is overschreden, maar dat maakt niet dat daarmee jouw grens niet overschreden is, en daarmee dus handhaving van die grens “noodzakelijk” maakt. Om de interpretatie van de situatie van het standpunt van de ander te begrijpen is empathie een grote factor. Empathie heeft als eigenschap dat het door stress wordt “uitgeschakeld”. Naarmate stress stijgt, daalt de capaciteit van je empathie, met als gevolg dat het begrip afneemt voor de ander, en de balans uit het handhaven van je grenzen verdwijnt. Er vormt een soort van tunnelvisie waarbij je steeds meer een focus krijgt op de fouten / grensoverschrijdingen van een ander, en geen oog meer hebt voor waarom iemand op een bepaalde manier iets doet, hoe erg de overschrijding nu feitelijk is etc.

Al met al is het dus best wel een productief weekje geweest, die de werking van grenzen een stuk duidelijker voor me heeft gemaakt. Gegeven dat ik volop uit praktijkvoorbeelden kan putten van zowel gedrag van m’n ex dat mijn grenzen overschrijdt, als gedrag van mij wat haar grenzen overschrijdt, kan ik redelijk een beeld voor mezelf maken van wat er verkeerd ging en gaat. In de kern gaat het op 2 punten naar mijn mening mis.
Ten eerste is mijn interpretatie van de situatie niet altijd hetzelfde als dat van haar, waardoor ik haar daden heel anders uitleg dan dat zij dat doet, en ervaar ik situaties als zijnde grensoverschrijdend, terwijl zij dat totaal niet zo ervaart. Andersom is dat net zo. Wat zij als grensoverschrijdend ervaart door mijn acties, ervaar ik vaak helemaal niet zo.
Ten tweede gaat het mis in de handhaving van grenzen. De handhaving ervan pas ik, voor wat betreft m’n ex, amper toe en áls ik het toepas is het meteen in een veel te extreme vorm.

Deze 2 punten vormen daarmee de basis voor de komende weken. Het eerste punt, de interpretatie van situaties, begint zoals gezegd bij empathie, vanuit zowel mijn als haar kant. Haar kant heb ik niets over te zeggen, en kan ik helemaal niets aan doen. Dat is haar ding om te leren toe te passen. Ze kan dat prima weet ik, alleen “vergeet” ze het nog wel eens in de praktijk te brengen. Empathie vanuit mijn kant kan ik wel wat mee. Zoals ik al eerder had ondervonden is empathie afhankelijk van stress. Zeker bij mezelf heb ik ondervonden dat naarmate stress stijgt, affectieve empathie onderdrukt wordt, waardoor tunnelvisie ontstaat en ik niet meer open kan staan voor andere gedachten en meningen. Voldoet het niet 100% aan mijn eigen visie, dan is het per definitie al fout. Naarmate stress afneemt stijgt (vrij snel) m’n affectieve empathie en daarmee verdwijnt die tunnelvisie weer en zie en snap ik wel de anderen hun mening en denkwijze. Ik ben het er dan nog steeds (lang) niet altijd mee eens, maar ik heb er dan wel aanzienlijk meer begrip voor. Stress laag houden en een open standpunt blijven behouden is daarmee dus cruciaal wil ik goed om kunnen gaan met dergelijke situaties. Dat houdt dus in dat ik stressvolle factoren die mij hierin beïnvloeden zoveel mogelijk wil gaan vermijden, of op een goede manier kan afhandelen. Een van de meest stressvolle factoren die er bij mij spelen is het onophoudelijk overschrijden van mijn grenzen. Door het overschrijden van mijn grenzen direct te stoppen zodra dat gebeurt, daalt de stress, waardoor mijn begrip zal stijgen voor haar standpunten. Door harder te zijn wordt ik daarmee dus ook liever voor haar.

Het handhaven vormt het tweede punt, wat volgt op de waarneming van overschrijding. Het handhaven gebeurt op basis van de relatie met de persoon, de mate van overschrijding en de context waarin die overschrijding plaats heeft gevonden (het standpunt van de ander). Die zaken samen bepalen welke vorm van handhaving gerechtvaardigd is. Bij een grote overschrijding kan je bijvoorbeeld denken aan het verbreken van het contact, en bij een kleine overschrijding aan vermanend toespreken. Het niet handhaven of te slap handhaven van grenzen zorgt ervoor dat grenzen niet meer gerespecteerd worden door anderen, maar ook door jezelf, waarmee het respect dat anderen, maar dus ook jezelf, hebben voor je afneemt, met alle gevolgen van dien.

Afgelopen dagen heb ik me al gericht op het laten afnemen van het stressniveau, en grotendeels is dat ook gelukt. Daarmee heb ik (een stuk) meer begrip gekregen voor haar zienswijze en handelswijze, meer inzicht verkregen in hoe zij mijn handelen heeft ervaren en snap ik haar reacties daar dan weer op ook aanzienlijk beter. Niet dat ik het daarmee plots goed keur in hoe ze met me omgaat, maar ik begrijp het wel. De vraag die er dus ligt is hoe ik daar dan weer mee omga. Ik kan heel strak handhaven en de kleinste overtreding direct genadeloos afstraffen, maar ik kan ook iets soepeler ermee omgaan, haar én mezelf even de tijd gunnen om de spreekwoordelijke tellerstanden bij elkaar weer op nul te zetten, en daarna vanuit het uitgangspunt van begrip en wederzijds respect voor elkaars grenzen deze weer in stand te brengen. Het wordt daarna vooral zaak om die handhaving op orde te houden. Hoe precies, daar hoop ik in de komende weken wat meer duidelijkheid in te krijgen.

Het begin is er, de principes zijn me duidelijk en de problemen die er spelen lijken redelijk in kaart te zijn gebracht. Deels is de oplossing bekend, en deels moet deze nog gezocht worden. De komende weken wordt het zaak om de oplossingen in de praktijk te gaan brengen, en de onbekende delen (handhaving dus met name) verder uit te zoeken en toe te passen. Genoeg te doen nog dus

Na een onrustige nacht is het dan weer tijd voor dag 8. Afgelopen nacht had ik verdomde veel moeite met inslapen. Heel veel nagedacht over van alles en nog wat, en daar hoort het verhaaltje hier natuurlijk ook weer bij. Hoe veel ik erover nadenk, ik kom toch steeds weer op hetzelfde uit, namelijk dat grenzen bestaan bij het handhaven van de grens. Heb je een grens en handhaaf je die niet, dan kan je net zo goed die grens niet hebben, want het voegt helemaal niets toe meer dan. Eerlijk zijn is mijn grens. Het is een vorm van respect tonen, en kan je dat niet, dan ga je over die grens heen en dan handhaaf ik die. En natuurlijk snap ik de verzachtende omstandigheden, en weet ik heel goed waarom ze zo doet, maar dat maakt het niet plots goed natuurlijk. Uiteindelijk dan toch in slaap gevallen, en zelfs nog heel mooi op tijd weer m’n bed uit gekomen. Het was al met al een kort nachtje dus

Vanmorgen vrij rustig aan kunnen opstarten, kopje koffie, yoghurtje met verse aardbeitjes erin, dus ik mocht niet klagen met zo’n begin van de dag Nu weer met frisse moed dus aan de slag. Vandaag staat op het programma het weer vertrouwen gaan krijgen in m’n ex. Nu geldt het in z’n algemeenheid wel dat je met wat vertrouwen richting anderen kijkt, maar gegeven het schaadde karakter van de relatie tussen mij en haar is het in dit geval dus zinvol om die schade te proberen te herstellen, en het wantrouwen gaan ombuigen in vertrouwen. Het eerste wat ik daarom heb ga doen is een lijst gemaakt van alles wat ze wel goed heeft gedaan de afgelopen periode, en waar ik juist wel heel erg blij van werd. Puur om even mezelf te wijzen op haar kwaliteiten en haar gedrag als persoon. Daarmee hoop ik de “foute” dingen weer wat meer in perspectief te gaan zien, en ook wat meer begrip te krijgen voor haar manier van doen.

Vanmiddag ga ik dan vervolgens eens op zoek naar hoe ik verder nog mijn vertrouwen in haar kan vergroten. Over het algemeen ontstaat vertrouwen in een ander vanuit vertrouwen in jezelf, dus mogelijk dat door meer vertrouwen in mezelf te creëren ik minder angst heb om mijn volle vertrouwen in haar ook weer te geven, maar dat zoek ik vanmiddag eens wat verder uit

Hoe is het met jou?

Dag 9 is alweer aangebroken, en met frisse moed ga ik er dus weer vol tegenaan vandaag. Speciaal voor de liefhebbers van uitgebreide verslagen ( ) vandaag een extra lange editie. Gisteren heb ik aandacht besteed aan een positieve instelling. Die instelling heb ik de rest van de dag ook heel plezierig kunnen vasthouden. Vanmorgen betrapte ik mezelf erop dat ik weer even een negatieve gedachte had met betrekking tot m’n ex, maar vrij snel wist ik mezelf weer te herstellen, en die gedachte om te buigen naar een positieve insteek. Heel veel gedachten komen voort uit verwachtingen gebaseerd op ervaringen uit het verleden. Vreemd is dan dat de negatieve ervaringen daarin een heel grote rol spelen, terwijl de positieve ervaringen dat een enorm stuk minder lijken te doen. Een simpel voorbeeld is het nakomen van afspraken. M’n ex heeft in de afgelopen 10 jaar enorm veel afspraken gewoon nagekomen. Slechts de laatste tijd is ze een paar van die afspraken niet nagekomen, en toch is de eerste gedachte die bij me opkomt op zo’n moment dat ze d’r afspraken niet nakomt. Terwijl als je het puur op basis van het aantal afspraken en het aantal niet afgekomen afspraken zou bekijken je tot de conclusie zou komen dat ze bijna altijd wel haar afspraken nakomt. Ook lijkt het niet uit te maken of dit om de meest ervaringen gaat of die van iets langer geleden. Dat blijkt wel omdat ze haar laatste paar afspraken wel netjes is nagekomen. Toch blijven de afspraken die ze niet is nagekomen nog een hele tijd hangen. Ook de mate van negatieve en positieve ervaringen lijkt niet echt een rol te spelen. De negatieve ervaringen zijn namelijk relatief kleine dingetjes, en de positieve ervaringen zijn wat dat aangaat een stuk groter. Een conclusie die je hieruit dus kan trekken is dat een negatieve ervaring een veel grotere impact heeft op een positieve ervaring, en dat daarmee angst dus een heel grote factor lijkt te spelen hierin. Bang om weer tegen die negatieve ervaring op te lopen, hoe klein die ook is. Angst dus.

Daarmee snap ik dan ook prima waarom m’n ex zich op deze manier naar me opstelt. Immers, ze heeft een aantal grote negatieve ervaringen, en daar wegen de positieve ervaringen (nog) niet tegenop. Op den duur kan dat wel weer, maar dan moet er wel de kans ontstaan om die positieve ervaringen op te doen. Elke keer dat er een negatieve ervaring bij komt wordt het moeilijker om deze door positieve ervaringen te laten overstijgen. Mijn verantwoordelijkheid in die zin is dan ook om te proberen te voorkomen dat ze in relatie tot mij negatieve ervaringen erbij krijgt, maar juist ervoor te proberen te zorgen dat dit positieve ervaringen betreffen. Daar waren we dan ook goed naar op weg, want we konden het weer prima samen vinden, maar dan komt er een negatieve situatie overheen, en meteen zie je de reactie ervan terug bij haar, namelijk direct terug trekken, afsluiten en er niets van willen weten. Een zelf beschermende reactie (of misschien wel reflex zelfs) natuurlijk, om maar te voorkomen dat er een vorm van pijn ontstaat. Een vorm van angst dus. Vergelijk het met bijvoorbeeld een gloeiendhete ijzeren pijp. Als je daar 5x je handen aan hebt verbrand, dan trek je de 6e keer als die ijzeren pijp ook maar in de buurt komt meteen je hand weg. Dat je daar honderden keren je hand niet aan hebt verbrand doet niet ter zaken, de angst om weer je hand te branden overheerst en de reflex is dus wegtrekken van je hand om de pijn te voorkomen. Dan kan je ervoor kiezen om nooit meer in de buurt van die ijzeren pijp te komen, maar dat lost niets op natuurlijk. De angst blijft, alleen heb je er dan even geen last meer van. Je lost het pas op door juist wel in de buurt van die ijzeren pijp te komen, en weer opnieuw te ervaren dat het goed gaat. En bij herhaling van die ervaring “vergeet” je dan uiteindelijk die pijn. Maar brand je 1x nog een keer je handen, dan groeit de angst voor die ijzeren pijp natuurlijk meteen weer enorm. Het is een bevestiging die je krijgt van je vermoeden. Een “zie je wel…”-reactie. Je was als het ware op zoek naar die bevestiging, want zou je die pijp voor het eerst raken, en die pijn ervaren, dan is het vervelend, doet het pijn, en probeer je het nog een keer. Ook de manier waarop je ermee omgaat verandert onbewust. Doordat je de gevolgen kent, ga je heel krampachtig en voorzichtig te werk, om maar te voorkomen dat het mis gaat. En heel vaak blijkt dat een krampachtige manier van doen juist leidt tot fouten. Negatieve ervaringen uit het verleden kunnen dus enorme invloed hebben op de manier van reageren.

Dit is naar mijn mening niet anders. We hebben heel veel leuke dingen samen gedaan, een paar keer is dat mis gelopen, en zodra we nu leuke dingen gaan doen wordt dat heel snel gerelateerd aan de mogelijkheid dat het mis kan lopen, met alle angstige manieren van doen van dien. Het is een vorm van verkramping die optreed vanwege eerdere ervaringen, en net zoals in bijna alle situaties zorgt die verkramping ervoor dat het juist mis gaat. Bij mij is dat in ieder geval het probleem heb ik gemerkt. Zodra er een situatie zich voordoet die me in het verleden al eens heeft geraakt merk ik (nu achteraf kijkend) dat ik dan heel krampachtig ermee omga, waardoor het vaak juist mis gaat. Volgens mij is dat bij haar niet anders als ik het zo bekijk. Zij doet af en toe ook extreem krampachtig, en waarschijnlijk is dat dan dus niet anders als bij mij. Onze grenzen beschermen ons tegen het oplopen van zulke pijnen, en naarmate we daar meer ervaring mee hebben, worden onze grenzen strenger bewaakt, worden de eerste signalen die ook maar een indicatie geven tot het eventueel overschrijden van die grenzen extreem scherp in de gaten gehouden, en zijn de methoden van handhaven daarmee ook direct zwaar. En als die grenzen dan toch ergens worden overschreden, dan is een natuurlijke reflex om er een “nieuwe” grens bij te maken, om te voorkomen dat die grenzen toch weer worden overschreden, totdat je uiteindelijk in een situatie terecht komt waarbij je je alle twee helemaal hebt ingegraven in je eigen loopgraven om je grenzen te beschermen, en is er amper nog een oplossing mogelijk.

Daarmee snap ik dus weer een klein beetje beter waarom ze doet zoals ze doet. Niet dat het dan plots allemaal goed is en prima is dat ze zo doet, maar het maakt het wel begrijpelijker, waardoor ik ook op een andere manier kan handelen en kan reageren op haar manier van doen, zodat ik het juist makkelijker voor haar maak om over die drempel heen te stappen in plaats van moeilijker. En zoals gezegd, het is dan dus aan mij om die negatieve ervaringen niet te laten bevestigen. Een mooi stukje realisatie zo op de vroege ochtend

Nu ik langzamerhand steeds meer begrip voor haar manier van doen begin te krijgen begin ik ook steeds meer te snappen hoe ik daarin zelf invloed kan uitoefenen. Haar grenzen (ten opzichte van mij uiteraard) worden bepaald door mijn manier van doen richting haar. Wil ik de angst bij haar dus laten afnemen dat het mis gaat, dan is het voor mij van extreem belang dat ik haar heel duidelijk laat merken dat ik niet de intentie heb om over haar grenzen heen te gaan, en het dus overduidelijk laat merken dat ik die respecteer, maar tegelijkertijd haar ook laat zien hoe het wel kan, zonder dat haar grenzen worden geschonden, en zonder dat mijn grenzen worden geschonden. Dat zal dus ook inhouden dat ik af en toe wel eens zal moeten accepteren dat ze over mijn grens heen gaat, en daar met een zachte manier mee omga in plaats van met harde hand die grenzen te handhaven. Dat wil dus zeker niet zeggen dat ik het negeer als ze m’n grens over gaat en ik het maar klakkeloos incasseer, want ook ik heb mijn “rechten” in dat opzicht natuurlijk, maar er zit een verschil tussen een waarschuwing of kleine “straf” en een enorme schop geven. Die schop is nu even niet op z’n plek; dat zou de boel alleen maar doen escaleren en is daarmee dus niet handig. In plaats van dat ik haar min of meer duw in een positie van verdedigen kan ik dus beter haar de ruimte geven om uit haar eigen verdediging te komen, en via die manier haar langzaam weer laten zien dat er geen reden is om angstig te zijn door keer op keer het haar maar weer aan te tonen. Wat dat betreft wilde ik misschien ook wel te snel door dat proces heen gaan. Het was niet realistisch (en dat bleek wel) te veronderstellen dat ze van het een op het andere moment die omslag kon maken hierin. De wil is er wel, maar de angst voor eventueel weer pijn te ervaren zit zo diep nog bij haar (wat uiteraard wel een indicatie geeft van de mate waarin ze dit voorheen dus heeft ervaren) dat ze zich daartegen enorm bewapend, extreem hoge grenzen opwerpt om zich maar te beschermen. Dat duurt dus wel een tijd voordat ze die verdediging van haar grenzen weer naar een normaal niveau laat zakken en elke keer als ze ergens een aanleiding in ziet om die verdediging weer op te schroeven zal ze het doen. Pas wanneer de positieve ervaringen de negatieve ervaringen gaan overheersen zal daar dus weer een balans in terug gaan komen. Tot die tijd is het op eieren lopen en heel voorzichtig ermee om gaan. Het terugbrengen van die balans wordt dus ingegeven door positieve ervaringen, en die heb ik zelf in de hand.

Haar een positief gevoel geven begint zoals ik al eerder had opgemerkt bij een positieve uitstraling naar haar toe hebben, wat dus weer vanuit mijzelf moet gaan komen. Als ik positief over haar denk, benader ik haar ook op een positieve manier, geef haar daarmee dus ook geen aanleiding om negatief te reageren en kan zijn weer op een positieve manier naar mij toe reageren. Ook, of misschien zelfs wel voornamelijk, op het moment dat haar benadering negatief is (of in ieder geval door mij als negatief wordt ervaren) mijn kant op, want dat is dus juist het moment waarop ze dan haar angst bevestigd ziet worden. Een “zie je wel” momentje dus.
Daarmee is de noodzaak van mijn positieve houding dus wel steeds duidelijker aan het worden.

Vanmiddag ga ik dus weer aan de slag hiermee, mezelf bij negatieve gedachten corrigeren en weer ombuigen naar positieve instelling. Het zal uiteindelijk wel gaan lukken zolang ik me maar blijf corrigeren en controleren hierop