Blijkbaar kun je bijna vijf jaar na dato nog nieuwe inzichten krijgen. Enerzijds maakt dat dat ik hier weer eens, na relatief lange stilte, een blog wilde schrijven. Anderzijds merk ik ook dat iets me weerhoudt. Waarschijnlijk het gevoel dat ik al zoveel geschreven heb, dat er nog nauwelijks écht iets toe te voegen is.

Eerst moet ik misschien even kort iets schrijven om dit stukje logisch te laten aansluiten op de vorige stukjes die ik schreef. Als ik mij goed herinner, gingen de laatste paar stukjes over K. Over hoe zij en ik bevriend waren, ik meer voelde, daarom het contact verbrak en een aantal maanden later erachter kwam dat zij een nieuw vriendje had. Nou, om hier nog even kort op in te gaan: eigenlijk heeft dit na mijn vorige blog amper nog een rol gespeeld. Kennelijk heeft dat zijn plek gekregen. Tuurlijk kan ik daar met enige goede wil nog wel de nodige vragen over in mijn hoofd halen, maar ik denk dat de essentie van het verhaal is, dat ik zie dat dat zinloos is. Dat er voor mij bij K. niets meer te halen valt en dat ik dat misschien, alles overziend, ook niet zou moeten willen. Ze is bijzonder voor me geweest, maar op dit moment speelt ze niet meer.

Dit in tegenstelling tot M., mijn eerste vriendin, vanwege wie ik ooit op deze site belandde. Het is alsof de duvel ermee speelt, maar op het moment dat K. naar de achtergrond verdween, begon M. weer terrein te winnen in mijn geest. Het zal vast ook te maken hebben met de overige amoureuze leegte in mijn geest, maar goed. Toch weer vaker wat gedachten aan M. en ook af en toe weer wat dromen. Niet zozeer iets nieuws onder de zon, hooguit opmerkelijk dat het nu meer dan 4,5 jaar geleden is dat we uit elkaar gingen en deze golfbeweging van gevoelsmatige intensiteit van M. in mijn geest nog immer niet helemaal tot rust is gekomen. Al is die natuurlijk, eerlijk is eerlijk, wel steeds rustiger geworden.

Soms, echter, kan het zich nog best even doen gevoelen. Aangezien ik even niet zoveel te doen heb en sowieso een beetje lijk te lijden aan een soort inspiratieloosheid, zat ik zonet heel even wat op internet te bladeren. Zo kwam ik in de map concepten in mijn webmailbox terecht, waar ik (niet voor de eerste keer, maar toch) een mailtje opende dat ik in 2002 heb opgesteld aan M., toen ik een paar maanden in het buitenland zat. Dat mailtje heb ik nooit verstuurd. Het bevat ingewikkeldheden en het waren, zeker toen, dat soort ingewikkeldheden die een ongezonde spanning op onze relatie zetten. Ach, we zijn acht jaar verder en daarmee ook acht jaar wijzer, dus kijk ik nu natuurlijk heel anders tegen dat soort dingen aan dan toen. Desalniettemin komt er ook nu toch nog best veel gevoel vrij op het moment dat ik zoiets teruglees. Er staat een mailtje van haar onder dat concept, kennelijk het mailtje waarop ik zou antwoorden. Een kort, maar lief mailtje, dat me een warm gevoel geeft, terwijl mijn eigen mailtje, met al die ingewikkeldheden, me stoort. Het is goed dat ik het toen niet verstuurd heb, al heb ik in die tijd soortgelijke andere mailtjes wel verstuurd. Ingewikkeldheid vanwege onzekerheid, toen. Nou ja, niets meer aan te doen - en uiteindelijk is dat ook niet geweest waarop het is misgegaan.

Want nu kom ik bij dat inzicht waar ik het aan het begin van dit stukje over had (en waarvan ik nog niet goed weet of ik het goed onder woorden kan brengen). Het komt op het volgende neer.

Ik was degene die onze relatie in februari 2006 na dik vijf jaar beëindigde. Zij was degene die ervoor zorgde dat het daarbij bleef, dat het uit bleef. Zoals alleen al mag blijken dat ik hier bijna vijf jaar na dato nog steeds over schrijf, pakte mijn beslissing om het uit te maken nou niet bepaald fantastisch voor me uit. Ik had niet eens een maand nodig om eigenlijk zeker te weten dat ik M. niet kwijt wilde, dat ik echt met haar verder wilde. Die mogelijkheid bood ze tegen die tijd echter al niet meer.

Ik heb veel moeite gehad om dat te plaatsen. Voordat het zover kwam dat ik het uitmaakte, ging het natuurlijk niet fantastisch tussen ons. Uiteraard hebben we daarover gesproken. Ook heb ik op een gegeven moment tegen haar gezegd dat ik het gevoel had dat er echt wat moest veranderen omdat ik anders misschien geen andere uitweg meer zag dan het uit te maken. We zaten in een neerwaartse spiraal waar we niet uitkwamen. Als op een gegeven moment al je middelen op zijn, wat kun je dan nog? Zij maakte mij in die tijd, in de maanden voordat het definitief uitging dus, duidelijk dat ze niet wilde dat het overging tussen ons. Eigenlijk gedurende de hele tijd dat het niet fantastisch ging tussen ons, het laatste half jaar, deed zij heel erg haar best juist voor ons. In mijn lamgeslagenheid kon ik dat niet meer goed op zijn waarde schatten, kon ik daar niet meer op reageren zoals eigenlijk had gemoeten. Ik was op veel momenten niet echt meer een leuke vriend voor haar in die tijd. Ook zij ging zich niet bepaald beter voelen. Deels vanwege mijn opstelling en vanwege het feit dat het dus niet zo goed ging tussen ons, deels ook vanwege andere zaken. Hoe dan ook leek voor haar als een paal boven water te staan dat we bij elkaar moesten blijven. Ze schreef me op een zeker moment nog een lief kaartje waarop ze schreef dat ze, na alles wat we samen hadden meegemaakt, een beetje 'verlatingsangstig' was geworden. En in mijn geheugen gegrift blijft ook het 'grapje', dat ze, toen het uitmaken op een gegeven moment ter sprake kwam, maakte door mij ten huwelijk te vragen, omdat dat bij een goede vriendin van haar zo gegaan was; die had met haar vriend een soort crisis gehad en kort daarna waren ze (gelukkig) getrouwd. Een type grapje dat misschien heel andere consequenties heeft als er niet als grapje op gereageerd wordt.

De rode lijn was dus dat het op zich tussen ons niet goed ging, maar dat zij haar beste beentje bleef voortzetten. Ik zag op een gegeven moment in dat de situatie niet leek te verbeteren, ondanks het feit dat we erover praatten en dingen probeerden. Ik voelde me moegestreden en er knaagden twijfels aan me die ik niet kwijt kon raken. Een aantal keren spraken we over uitmaken en het resultaat was die keren dat we concludeerden dat we dat eigenlijk allebei niet wilden en elkaar toch weer in de armen sloten. Dan was het weer even goed en fijn. Maar de laatste keer dat dat gebeurde, zag ik dat ook dat een soort patroon aan het worden was. We leken niet in staat op dat moment om echt weer de goede koers in te zetten. Ik dacht, in de situatie van toen, dat er daarom wellicht niets anders op zou zitten dan het uit te maken. Iets heftigs te laten gebeuren om de situatie te doorbreken.

Ik durfde van tevoren niet eens na te denken over de consequenties. Ik wist dat het besluit om het uit te maken een verdomd moeilijke zou zijn en dat ik daar heel veel moed voor nodig zou hebben. Ik dacht eigenlijk dat ik het niet zou kunnen en dat we daardoor niet uit onze negatieve spiraal konden ontsnappen en nog jarenlang er dieper in weg zouden zinken. Ik vond het veel te eng om na te denken over de mogelijke gevolgen. Eerlijk is eerlijk - ik heb er nooit serieus een voorstelling van gemaakt hoe het zou zijn om definitief zonder haar verder te gaan. Hoe het zou zijn als zij en ik niets meer met elkaar te maken zouden hebben, hoe het zou zijn als zij iemand anders zou krijgen...

Maar ik had het gevoel dat ik het moest doen, dat het de enige overgebleven optie was, de enige manier om wat aan de situatie te doen. Het uitmaken was een beslissing, al het andere kon je niet zien als een beslissing en zou de situatie niet veranderen. Het leek ons immers niet te lukken. Dus toen maakte ik het uit.

Een lange inleiding om te komen tot dat inzicht waar ik het over had. Hoewel ik me nog kan herinneren dat ik destijds, op de wijze zoals hiervoor omschreven, besloot dat er niets anders op zat dan het uit te maken, is er geen moment geweest dat ik aan die beslissing oprecht ten grondslag heb gelegd dat ik definitief zonder haar verder wilde. Ik heb er bewust niet over nagedacht wat de consequenties zouden (kunnen) zijn, want anders had ik het nooit gedurfd. Op het moment dat onze gesprekken er een beetje naar neigden dat zij eventueel het initiatief zou nemen om het uit te maken, probeerde ik het in een andere richting te sturen, want anders zou ik er geen controle meer over hebben en dat wilde ik ook niet. Aangezien ze zo duidelijk liet merken dat ze me niet kwijt wilde, denk ik dat ik bewust of onbewust het vertrouwen
had dat het wel weer goed kon of zelfs zou komen als ik het uit zou maken. Dat maakte denk ik dat ik die beslissing op een gegeven moment durfde te nemen.

In de veronderstelling dat ik ervoor kon zorgen dat het weer goed zou komen, heb ik de eerste maand nadat ik het had uitgemaakt verkeerd. Alsof ik maar hoefde te besluiten dat ik toch met haar verder wilde en dat zou gebeuren. Toen ik na een maand uiteindelijk liet doorschemeren dat ik met haar verder wilde, liet zij echter blijken dat ze dat niet meer wilde. Ze was als een blad aan een boom omgedraaid. Niet alleen wilde ze nu ineens, nu ik de beslissing genomen had, niet meer met mij verder, maar ook was er in no-time een proces van onthechting in gang gezet. Na afloop van eerdere gesprekken die we hadden gehad over het uitmaken, zei ze nog dat als het wel uit was gegaan tijdens dat gesprek, ze de week daarna nog steeds met me naar de film had gewild of dit of dat had willen doen. Uiteindelijk bleek daar niets van waar. Haar houding naar mij toe was totaal veranderd en ineens wist ze zeker dat ze zonder mij verder moest. Dat de relatie niet goed had gezeten en niet goed voor haar was. Vanaf dat moment voelde het voor mij alsof het niet langer ik was die het uitgemaakt had, maar zij. Vanaf dat moment begon ze te laten merken niet meer zo op contact met mij in wat voor vorm dan ook te zitten te wachten.

Bewust of onbewust had ik vertrouwen gesteld in haar gevoel voor mij en in haar bereidheid voor mij, voor ons te gaan, en dat vertrouwen heb ik gebruikt om genoeg moed te krijgen om het uit te maken, in een poging iets te veranderen, maar toen ik het eenmaal uitgemaakt had (en daarmee ongetwijfeld haar vertrouwen in mij ook een enorme deuk heb gegeven, maar dat is een ander verhaal) bleek dat vertrouwen niet terecht geweest te zijn. Zij zal niet doorgehad hebben dat haar opstelling deze dingen bij mij teweeg had gebracht. Waarschijnlijk is het zo dat als ik het niet uitgemaakt zou hebben, maar zij, dat ik vanaf het eerste moment al helder voor ogen zou hebben gehad dat dat niet was wat ik wilde...

Zo ben ik mijn eigen beslissing van destijds anders gaan zien, beter gaan begrijpen. Want dat was een vraag die mij vaak gesteld is, ook door mijzelf, en die ik altijd erg moeilijk vond om te beantwoorden: hoe kan het dat je zelf besluit om het uit te maken om daar dan vervolgens zo'n last van te hebben - zodanig dat je er jaren later nog niet mee in het reine bent. Nou, zo dus. In retrospectief concludeer ik dan dat ik helemaal nooit echt gewild heb dat het uitging, maar dat het een (onhandige) poging was iets aan onze situatie te doen, een (wanhopige) poging om haar wakker te schudden, een soort ultimum remedium. De intentie is nooit geweest: een leven zonder haar. Maar dat was wel waar het op uitliep. En de volledige contactstop op haar initiatief hielp niet om hiermee om te gaan. Haar beeld van hoe alles gegaan is destijds zal ongetwijfeld heel anders zijn dan dat van mij. Zelfs nu nog is het kennelijk mogelijk om een nieuw inzicht te krijgen in de hele situatie (waarbij, eerlijk is eerlijk, de kanttekening geplaatst moet worden dat ik nu spreek over iets wat al zo lang geleden is dat ik vast ook facetten, gedachten en gevoelens vergeten zal zijn), maar het zijn allemaal gedachten die ik niet met haar kan delen of aan haar kan toetsen. Ik heb sowieso amper iets aan haar kunnen toetsen of met haar bespreken, door de hele gang van zaken.

Een lang verhaal en ik heb geloof ik ook wel eens helderder geschreven, maar de essentie is in ieder geval dat het erop lijkt dat ik mezelf in ieder geval wat beter ben gaan begrijpen met betrekking tot die (achteraf voor mij desastreuze) beslissing begin 2006. On a side note: als ik die beslissing in 2006 niet genomen had (en alles was goed blijven gaan tussen ons), dan hadden we gisteren ons tienjarig jubileum kunnen vieren. Gisteren, precies tien jaar geleden, was de dag dat het ooit tussen ons begon. Iets waar ik me, ondanks dat alles nu zo lang geleden is, nog steeds erg bewust was. Ik vroeg me, zoals ik wel vaker doe op 17 november, af of zij er überhaupt nog bij stilgestaan heeft. Een vraag waar ik oprecht het antwoord niet op weet.