Om een ‘methode’ optimaal tot uitwerking te kunnen brengen, werkt het voor mij om de essentie te kunnen vatten: doorgrond het ‘materiaal’ waarmee je ‘werkt’, leer het ‘kennen’ door het tastbaar te maken. Tastbaar wordt het pas voor mij, wanneer ik erin slaag het te ‘grijpen’. Erover te filosoferen, te breinstormen, het inhoudelijk leren te doorgronden, vraagstellingen erop los te laten en - vooral essentieel - erover uit te wisselen.

Laat ik voorop stellen dat ik over de ‘methode’ zelf geen vaststaand oordeel heb. Het is geen slechte methode. Het is geen slecht advies. Soms werkt het; soms werkt het niet. Soms ben ik ‘voor’; soms neig ik meer richting ‘tegen’. Het enige ‘vaste’ criterium dat ik wél hanteer is: bekijk en benader elke situatie - afzonderlijk. Voor mij geldt dat er, ten alle tijden, onderscheid behoort te worden gemaakt tussen situaties, verhalen en - specifiek - de dynamiek & wisselwerking tussen partners.

Wanneer ik waarneem dat er blindelings en met starre overtuiging steeds dezelfde methode hier op het forum wordt herhaald, dan draaien de radartjes in mijn brein in ieder geval op volle toeren. Wat ik zelf steeds denk te zien is dat dit gebeurt zonder hierbij in acht te nemen dat ‘de ene situatie de andere niet is’. Zonder doortastende vragen te stellen waar in het verhaal concreet de issues liggen, wordt er al meteen geschermd en gezwaaid met het ‘rust en afstand!’ nemen. Zelfs wanneer het verhaal zich ontvouwt en verder voltrekt, er duidelijke issues zijn in de communicatie en de zelf geïnitieerde ‘afstand’ voor nog meer innerlijke onrust begint te zorgen, zelfs dán lijkt er nog steeds niet gereflecteerd te worden (introspectie!) of de methode ‘in deze situatie’ écht werkelijk de meest passende of efficiënte 'strategie' is.

Integendeel. Het wordt meestal nogmaals onderstreept dat deze methode écht de beste is.

Concreet, bijvoorbeeld: wanneer we spreken over ‘onrust’ en ‘weer rust zoeken’, hoe geef je die ‘rust’ dan precies vorm wanneer de onrust zich innerlijk afspeelt? Want, rust wordt altijd gezocht ten tijde van onrust. De meeste situaties op dit forum lijken veelal voort te komen uit ‘emotionele onrust’ - al dan niet gepaard met (of beïnvloed door) onrust door externe factoren.

Hoe vind je rust, als je emotioneel die rust (nog) niet hebt ('gevonden') om dus een klimaat of omgeving te scheppen waarin je dus die ‘rust’ die wordt geadviseerd, kunt bereiken?

Dáár zie of lees ik nooit een concreet antwoord op. Terwijl ik geneigd ben te concluderen dat Emotionele Rust en Relationele Rust twee verschillende kwesties zijn, ook al worden zij tegelijkertijd enorm door elkaar beïnvloed. Reden wat het vaak ook zo complex maakt: ze zijn met elkaar verweven. Kom je automatisch in de ‘onderlaag’ terecht waar het draait om: ‘wat hoort bij en is dus van mij, wat hoort bij en is dus van jou?’

Toch word er tussen deze twee nooit onderscheid gemaakt. Rust zoeken is, tja... ‘effe rust zoeken’. Op welk gebied en op welk level dan precies, nergens een antwoord. Effe; alsof je er even een keukenkastje voor kan opentrekken. Concreter krijg je het dus niet. Er wordt niet dieper in de onderlagen gezocht en dus het ‘advies’ nooit gespecificeerd. (Ook nooit vragen over gesteld, trouwens).

Concreet: wanneer we spreken over ‘afstand nemen’, hoe pas je dat ‘afstand nemen’ dan toe? Over wat voor ‘soort’ afstand hebben we het dan? Fysiek? Of emotioneel? Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan situaties, waarbij het creëren van een ‘fysieke afstand’ op dat moment nagenoeg onmogelijk blijkt te zijn. Partners (al dan niet met kids), wonend in hetzelfde huis, geen middelen of mogelijkheden om op korte termijn apart te gaan wonen. Studiegenoten; in dezelfde klas, of op dezelfde school. Collega’s, zelfde werkvloer, of de gevallen waarbij er ook nog de hiërarchie van werkfuncties kunnen meespelen. Sportclub. Hobbyclub. Ex-partners ‘die bij elkaar in de buurt wonen’. Het hebben van een gezamenlijke vriendenclub, die je toch niet als ‘hele groep collectief’ gaat afschrijven.

Standaard wordt daar geschreven ‘rust & afstand’. Hoe dan? Theoretisch klinkt het wellicht weloverwogen 'kundig' allemaal, maar de praktijk bewijst aanwijsbaar anders.

Uiteraard, heel menselijk dat je de voorkeur geeft om jezelf uit een situatie te plaatsen die emotioneel te confronterend en overweldigend is. Echter, soms valt een ‘fysieke afstand’ gewoonweg niet te realiseren. Dat is ook een realiteit - en voor heel veel mensen op dat moment ook de enige. Dan zul je dus behoren te gaan werken met ‘de situatie’ - zoals deze op dat moment IS.

Hoe pijnlijk, frustrerend, ellendig en confronterend dan ook, in dit soort specifieke situaties is het enige gebied waar je zélf invloed op hebt en dus naartoe kunt werken, het realiseren van ‘emotionele afstand’. Doorgronden en erkennen wat er dus ‘in jezelf’ gebeurt. Een externe ‘situatie’ waar je bijvoorbeeld *momenteel* weinig aan kan veranderen - en dus nauwelijks invloed op kan uitoefenen - daar kan het van grote betekenis zijn als je daar je perspectief over de realiteit in gaat bijstellen.

Bewust worden van je eigen gedrag, en wat het gedrag van de ander bij je oproept of aanraakt. Dat kun je, als je er inzicht in leert krijgen, stap voor stap gaan afbakenen: 'Okay, dit is ‘mijn ruimte’ en dát is de jouwe'. Bewust worden van de patronen onderling (denk hierbij aan Drama-driehoeken), zodat je de verleiding om hier weer in te vervallen beter kunt leren bewaken. Bewustwording lijkt hierin een belangrijke schakel te zijn. Waardoor je meer vat krijgt op (irrationele) gedachten, denkbeelden en triggers die bestaan, deze leert inzien en uiteindelijk leert sturen ten gunste van je emotionele weerbaarheid.

Spijtig genoeg: ook dit onderdeel wordt nooit uitgelicht en over uitgewisseld, terwijl als je de blogs erop na leest, heel veel mensen hiermee worstelen. Nog nooit een verhelderende dialoog over zien ontstaan. Kan wellicht liggen aan de overdose aan YouTube’s die vervolgens de tekstruimtes gaan overheersen...

Vaak speelt er ook angst mee. De angst dat ‘het afstand nemen’ een definitief einde in de hand gaat werken. ‘Wat als ik word vergeten?’ ‘Wat als er ‘een ander’ in de picture komt?’ Hoe geef je het dán vorm, zonder dat de angst dus de leidende factor voor onrust gaat worden? Hoe kun je ervoor zorgen dat ‘afstand nemen’ partners vooral de ‘ruimte’ biedt om inzicht & perspectief te krijgen in wat er speelt en dit naar elkaar toe blijven communiceren? In plaats van dat het zorgt voor een emotionele verwijdering die uiteindelijk in het nadeel gaat werken?

Is het fysieke afstand, of gaat het vooral om de ‘emotionele afstand’, waarbij je wellicht helemaal niet fysiek uit elkaar behoort te zijn? En hoe vul je de tijd van ‘rust & afstand’ dan in: reflecteer je op de gebeurtenissen, stel je jezelf kritische en confronterende vragen, of vlucht je weg in de ‘leuke dingen doen met andere mensen’?

'Rust zoeken’ wordt hier namelijk vaak in die richting ‘gezocht’. 'Trek erop uit'. 'Zoek afleiding'. 'Ga lekker muziek luisteren'. 'Ga wandelen'. 'Ga nieuwe mensen ontmoeten'. 'Ga leuke dingen doen'. Even los van het feit dat zelfs dát soms teveel gevraagd is en iemand dat helemaal nog niet kan of wil opbrengen; daar dus nog niet IS: de momenten dat je uiteindelijk aan het einde van een dag alleen je bed in rolt en de gedachtestroom zich weer genadeloos aandient, wat dan? Je koptelefoontje weer op, meedansend in je bed terwijl je Iphone als een infuus het ‘medicijn’ door je oren laat klinken? Midden in de nacht inloggen hier op het forum, om wederom de reacties op je blog te lezen ‘dat je rust & afstand’ moet nemen, gaat het je dan miraculeus ineens 'rust' brengen?

Dit zijn dus de vragen die ik mijzelf stel en ik ben eigenlijk verbaasd dat veel gebruikers en lezers die zich inderdaad in een situatie bevinden waarin de lijfspreuk ‘rust & afstand’ wellicht als dé oplossing klinkt, hier geen scherpere en doortastende vragen over stellen. Ik heb vaak geprobeerd om met de ‘promotors’ van deze ‘methode’ een dialoog op gang te krijgen, waardoor eindelijk eens helder uiteen wordt gezet en dus wordt geconcretiseerd hoe deze methode (of ‘advies’, als je wil) dan in de praktijkrealiteit kan worden toegepast. Ik hoopte op persoonlijke ervaringen en dan vooral wáár je precies tegenaan loopt. Ik hoopte op uitwisseling over bovenstaande, in mijn ogen, zeer wezenlijke en essentiële vragen.

En dan zeker niet vanuit een ‘gelijk willen halen’ of het ‘ongelijk van een ander willen bewijzen’, maar omdat ik oprecht geloof dat het concretiseren van welke willekeurige adviezen dan ook, de uiteindelijke ‘ontvanger’ vaste grond kan bieden waardoor het helder en duidelijk wordt of de methode wel passend is op de situatie waarin iemand zich bevindt – en hoe je dit dus kan gaan uitvoeren.

Ik neem er hier op het forum ook een duidelijk patroon in waar. Ondanks het gegeven dat er in de aard van karakters, het verhaal en dynamiek tussen partners belangrijke knelpunten verscholen liggen waar je, mijn inziens, éérst doortastende vragen over behoort te stellen voordat je er dus, in herhaling vallend, dezelfde methode of adviezen op los gaat laten, worden de vragen erover en daarmee dus de knelpunten, hier veel te vaak als totaal ondergeschikt weggeschoven.

Er wordt veel gezegd, veel gesteld, veel ingevuld, veel 'dit moet je' en 'dat moet je' – en opvallend weinig gevraagd. Standaard is daar altijd ‘rust en afstand nemen’. Goed bedoeld, maar op die manier ingestoken, zonder dat je in acht neemt dat elke situatie afzonderlijk een 'eigen' benadering vraagt, bestaat de kans dat het rendement van de methode zichzelf juist gaat tegenwerken. Simpelweg omdat het gewoonweg niet altijd, op elke situatie, 'de juiste oplossing' is.

Je ziet mensen hier flink op uitglijden. Soms met een gigantische terugval. Stagneren in een ‘niemandsland’. Pruttelen en vervolgens droogkoken. Waarschijnlijk in dat welbekende ‘eigen soppie’ ook nog.

Eerst verschijnt die tijdelijke staat van de overwinningseuforie, vanuit de beleving ‘ik heb voor mijzelf gekozen!”. “Ik heb het gedurfd, ik kan dit!” Soms slaat de overwinning door in overmoed: “hij/zij zoekt het maar uit, zijn/haar verlies!’. Mensen juichen mee, de lofbetuigingen volgen. Goed hoor, we zijn trots! Fijn om te zien dat er weer iemand bovenop is gekrabbeld door het medicijn Rust & Afstand. Zie je wel dat het werkt?!

Updates komen voorbij waar verontwaardigd wordt gemopperd ‘dat ‘die ex’ weer contact heeft gezocht!’, ‘ik was toch duidelijk geweest?!’ en ‘wat denkt ‘die ex’ wel niet?!’. Als je, als toeschouwende lezer, doortastend en scherp genoeg bent om door de gelaagdheden heen te lezen, zou je hier de aanwezigheid van een venijnig valkuiltje kunnen ontdekken. Er is verontwaardiging over de inbreuk in iemands leven dat net weer op de rails gekregen was - maar tegelijkertijd lijkt vaak in de onderlaag een jubelende voldoening voelbaar te zijn. ‘Die ex is me niet vergeten, hah!’. ‘Er wordt aan me gedacht’. ‘Zie je wel, ik ben wél belangrijk’. Dit is vaak de periode dat het, ogenschijnlijk, ‘behoorlijk goed’ gaat. Er wordt geteerd op de bevestiging en erkenning dat ‘die ex’ toch nog aan je denkt.

Totdat..

De Ex stopt met contact zoeken. En niet lang daarna, de blogs verschijnen waarin de stilte en complete afwezigheid van enige communicatie, uitwisseling of contact onderling over thema’s die jezelf of zelfs beide partners aangaan, overduidelijk zijn tol begint te eisen. Het gemis. De oneindige ketting van vragen. De teleurstelling. De ‘wat, als..?’, of ‘had ik maar…’. Waarom hoor ik nu niets mee? Is er een ander? Waarom word ik niet geblokkeerd? Of ben ik wel geblokkeerd? Waarom is hij/zij nu zo vaak online op WhatsApp? Ect, etc.

Je kan niet terug, je kan niet verder. Je ‘zit het uit’, met je ‘rust & afstand’. Maar, is er wel werkelijk sprake geweest van rust? Is er wel werkelijk, emotioneel, afstand gekomen?

De issues en obstakels die vaak juist mede door het eenzijdig en rigoureus doorvoeren van een complete ‘No Contact’-constructie tevoorschijn komen in een poging om de ‘Rust & Afstand’ te bewerkstelligen, daar wordt dan nauwelijks aandacht aan besteed. Je ziet iemand stagneren in groei, er is voelbare stilstand. Iemand loopt emotioneel tegen zijn eigen innerlijke muren op, maar daar wordt alleen vanuit bemoediging op ingegaan. Hoort erbij, hé? Er worden je virtuele knuffels uitgedeeld, muziek voor je gedraaid of je krijgt complimenten ‘dat je een geweldig, mooi en lief persoon bent’ en je ‘niet terug moet gaan, want je bent zo goed bezig!’. Al dan niet met een hele rits van redenen waarom die ex-partner ‘het contact’ niet waard is. Vergeet het niet, he? Afstand & Rust!

Maar, in mijn beleving, zie ik deze mensen (inmiddels helaas overused forumwoord geworden) 'bungelen'. Tussen de Wal (Afstand?) en het Schip (de Ex?).

The PainGame starts.

Watertrappelend door vragen, tussen de irrationele gedachten & interpretaties door, eindeloos meegesleept in een draaikolk van allerlei onverwerkte kwesties, de emoties en frustraties die daaraan gerelateerd zijn, simpelweg omdat alle communicatiekanalen met ‘die ander’ volledig (- en in sommige gevallen ook nog eens eigenhandig geïnitieerd) zijn stilgelegd.

Sluit je alle communicatie af in een poging om 'rust' te (her)vinden, zal de onrust blijven wanneer de kwesties je persoonlijk aangaan. Deze verdwijnen niet door jezelf ervan af te wenden. In veel gevallen is de communicatie juist noodzakelijk om erachter te komen 'wat er nu precies gebeurt’, ‘wat de struikelblokken zijn’, ‘waar beiden staan’, ‘wat de individuele behoeften zijn’ en waar het, overduidelijk, steeds op spaak loopt.

Soms brengen de talloze gesprekken juist het besef 'dat het niet gaat' of ‘dat de ruimte of het begrip er gewoon niet is om tot elkaar te komen’. Die realisatie kan je leiden naar de acceptatie dat ‘het is zoals het is’. Soms helpt zelfs slechte communicatie met het vormen van het besef ‘dat je dit niet meer wil of kan’, of kan het inzicht of verheldering brengen dat deze partner uiteindelijk toch niet de geschikte persoon voor je is. Soms heb je daar hele vervelende en ronduit kwetsende mailtjes voor nodig, om bij jezelf verlichting te ervaren dat je jezelf daar in ieder geval van hebt kunnen lostrekken. Dat ‘niet meer met deze persoon samen zijn’, een goede keuze is geweest, ondanks dat het proces van accepteren nog in volle gang is.

Soms is het nodig om uit een verhitte discussie of uitwisseling te stappen en ‘afstand te nemen’ van dat wat er op dat moment gebeurt. Maar is de tactiek dan dat je een paar dagen weg gaat en, heel bewust en uitgespeeld, niks van je gaat laten horen? Is dat wat dan de ‘rust’ gaat brengen? Eerlijk? Of is een blokje om en er op een later tijdstip op terug komen ook afdoende? Welk voordeel heeft het om, zoals hier vaak geschreven wordt, ‘een paar dagen’ afstand te nemen? Of 3 maanden.

En hoe werkt dat, als maar 1 van de partners ‘afstand’ eenzijdig besluit, hier niet over uitwisselt of transparant in is en ‘die ander’ in feite ook maar laat bungelen in de vraag ‘waarom hoor ik nu niets?’ Vind je daar dan echt ‘rust’ mee?

Ik kan me bijvoorbeeld voorstellen dat wanneer je ‘even’ afstand wenst te nemen van elkaar, het constructief zou zijn als je dit in overeenstemming besluit te doen met bijvoorbeeld een persoonlijke, gerichte taak voor allebei individueel: reflecteer ieder apart op een specifieke gebeurtenis of thema waar veel stress, onbegrip of frustratie over bestaat en kom daarna (wellicht op een afgesproken moment) weer samen om de bevindingen en inzichten erover te delen. And take it from there to the next step. Dán wordt het concreet en tastbaar (*credits voor Torn).

Helder en ook constructief toe te passen; je ‘werkt ergens mee’; er is een doel. En jezelf, of/en elkaar, doel/doelen stellen: het is mijn ervaring, dat dát rust kweekt. Of het in ieder geval in de hand werkt. Hebben we het over ‘doelen stellen’, dan denk ik vooral in de richting van reflecteren op de gebeurtenissen, de dynamiek & elkaar en, niet de minst belangrijke, jezelf. Soms helpt het om, individueel, de balans op te maken en daarna samen te overleggen waar en bij wie de ‘balans’ dan doorweegt. Afstand & Rust initiëren, zónder dat je in die besloten tijd of periode, beiden apart (maar wel naar en voor elkaar) inzichtelijk en reflecterend investeert in kwesties die dus duidelijk aandacht nodig hebben, kan de vorm gaan aannemen van escapisme.

Wellicht is dat, wat ik zelf vaak mis in deze overal toegepaste ‘strategie’: de specifieke doelstellingen of verhelderende vraagstellingen– voor elke situatie, relatie, dynamiek of uitwisseling, afzonderlijk. Hoe de methode er op de dieper gelegen lagen uitziet, wordt altijd omheen gepraat. Het wordt te ruim uitgestald, nooit specifiek, nooit gelaagd, nooit uitgebouwd, maar wel altijd absoluut.

Effe Rust.
Effe Afstand.

Doe het maar ‘effe’...

*met dank aan Torn voor de inspiratie & inhoudelijke uitwisselingen!